Pył po utwardzeniu drogi szlaką utrudnia życie mieszkańcom. Czy żużel powinien leżeć na drogach?

Z prośbą o pomoc zwrócił się do redakcji nasz Czytelnik z Sierosławia w gminie Drzycim, który uskarża się na kurz po utwardzeniu szlaką (żużlem) dróg prowadzących przez Sierosław

Pył z drogi osiada w ogródkach i wdziera się do domów

- Od kilku lat dwie drogi, jedna  prowadząca z Sierosławia do Grzybka, druga do Wer, są na całej szerokości utwardzane szlaką. Także w tym roku przywieziono jej co najmniej 18 ton i  przed około trzema tygodniami rozsypano na drogi. Drogami tymi często jeżdżą samochody, w tym ciężarowe, wzniecając chmury pyłu, który osiada w otoczeniu budynków usytuowanych od kilku do kilkunastu metrów od jezdni wzdłuż obydwu dróg. Także na warzywa i owoce w przydomowych ogródkach. Nawet z wysuszeniem bielizny są problemy. W lecie chciałoby się wypocząć na dworze, pooddychać świeżym powietrzem, ale trudno  o wypoczynek w pyle i kurzu. Nie można nawet otworzyć okna. Pył gryzie w gardle i dusi w płucach. Z tego co czytałem, jest on rakotwórczy. Dawniej, gdy na wiejskich drogach był mniejszy ruch samochodowy, pyłu nie odczuwało się tak bardzo. Czy utwardzanie publicznych dróg szlaką jest legalne? − pyta nasz Czytelnik, który swoje dane zastrzegł do wiadomości redakcji. I podpowiada: − Dziury można łatać też tłuczniem. Wobec stosunkowo krótkich odcinków do utwardzenia, nie byłby to wysoki koszt. A efekt o wiele bardziej trwały.

Mieszkańcy martwią się o zdrowie

Słusznie prowadzi się w Polsce od wielu lat akcję usuwania m.in. dachów  pokrytych płytami z azbestu ze względu na jego rakotwórcze działanie, chociaż nie kurzy się. A jednocześnie drogi utwardza się rakotwórczą szlaką, którą wdychamy. Gdzie tu logika? − zastanawia się Czytelnik.

Informacje od Czytelnika potwierdziły się

Sprawdziliśmy podane przez Czytelnika informacje. Obydwie drogi, a właściwie po około 400-500-metrowe ich fragmenty prowadzące od centrum Sierosławia, najgęściej zamieszkałe, zostały utwardzone na całej szerokości żużlem. Na obydwu drogach panował spory ruch; samochodów osobowych i ciężarowych, maszyn rolniczych, co w pełni  zrozumiałe, bo sołectwo liczy blisko 500 mieszkańców, a do tego ma charakter rolniczy. Po każdym ich przejeździe wzbijały się w górę i na boki ciemnoszare obłoki pyłu, który osiadał po obu stronach dróg. W tym na stojące wzdłuż nich ogródki i domy. Dzięki utwardzeniu dróg szlaką można nimi w miarę wygodnie przejechać. Jednak rację ma nasz Czytelnik, iż taki stan - wobec niezwykle intensywnego pylenia - nie potrwa zbyt długo. Stosunkowo szybko pojawią się nowe dziury.

Urząd dostarczył szlakę na wniosek mieszkańców

O ustosunkowanie się do problemu poprosiliśmy Urząd Gminy w Drzycimiu. − Szlaka została dostarczona do Sierosławia przez Urząd Gminy w Drzycimiu na wniosek mieszkańców, w tym pani sołtys i wysypana na wskazane przez nich miejsce. Mieszkańcy zadeklarowali, że będą nią społecznie i własnym sprzętem uzupełniać dziury pojawiające się na drogach prowadzących przez Sierosław − informuje Anna Maćkowska, sekretarz gminy Drzycim. I dodaje: − Rozmawiałam z pracownikiem zajmującym się drogami w gminie, a także z mieszkańcem Sierosławia, który mieszka obok drogi,  prowadzącej z Sierosławia do Grzybka. Obydwaj podkreślali, że droga ta od wielu lat jest utwardzana żużlem. Do zwiększonego zapylenia przyczyniła się niewątpliwie sucha, słoneczna pogoda panująca od dłuższego czasu. Staramy się sukcesywnie modernizować drogi gminne i pokrywać je asfaltem. Przykładem z ostatnich dni może być droga w Krakówku. Samorządu nie stać jednak na szybką modernizację wszystkich dróg − podkreśla pani sekretarz.

Czy drogi można utwardzać żużlem?

 O opinię na temat prawnych uregulowań stosowania szlaki (żużlu) poprosiliśmy Józefa Gawrycha, kierownika Wydziału Budownictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Świeciu. − Szlaka od wielu lat jest traktowana jako surowiec do budowy, półprodukt do utwardzania. Przepisy ochrony środowiska, w tym ustawa o odpadach, bezpośrednio nie zabraniają jej stosowania do utwardzania dróg. Brak takiego zakazu może wynikać ze zrozumienia trudnej sytuacji finansowej wielu samorządów. Nie stać ich na kosztowne utwardzenie wszystkich dróg gminnych tłuczniem czy tym bardziej asfaltem. A jednocześnie starają się uwzględniać postulaty mieszkańców o ich pilną naprawę. Stąd wybór tańszego, chociaż niezbyt ekologicznego, prozdrowotnego i trwałego materiału. Nie zrównywałbym jednak szlaki z azbestem. Rakotwórcze działanie azbestu zostało udowodnione naukowo, w przypadku szlaki takich jednoznacznych dowodów naukowych nie ma − podkreśla Józef Gawrych. 

Żużel musi  być atestowany i nie powinien pylić

W przepisach prawnych, w tym rozporządzeniach ministra środowiska w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami dopuszcza się stosowanie żużlu do remontu dróg. Jednak przepisy te wyraźnie podkreślają, że utwardzanie powierzchni terenu lub remonty dróg powinny być prowadzone w sposób uniemożliwiający pylenie w trakcie ich trwania jak również po zakończeniu prowadzonych prac naprawczych. Żużel powinien być atestowany. Do sprawy wrócimy.

A co Państwo sądzicie o wykorzystywaniu żużlu do remontu dróg? Czy jest on stosowany do tego celu także w Państwa gminach? Czy związany z nim pył również Wam przeszkadza w codziennym życiu?