Ekologiczne środki ochrony roślin są za drogie. O prowadzeniu ekologicznego gospodarstwa opowiada rolnik z Luszkowa

- Jeśli jest możliwość, by rezygnować z chemii to dla mnie naturalne, że trzeba iść w tę stronę - mówi Maciej Burczyński, który prowadzi ekologiczne gospodarstwo we wsi Luszkówko, w gminie Pruszcz. Zmiana stawki VAT na ekologiczne środki ochrony roślin nie zachęca do tego

Każdy rolnik bacznie obserwuje swoje plony. Wypatruje wszelkich oznak występowania chorób lub szkodników, by w razie potrzeby móc zareagować jak najszybciej. Chora roślina szybko ujawni symptomy problemu, zacznie wolniej wzrastać, więdnąć, nie zawiązuje kwiatów lub pojawią się na niej różne zmiany chorobowe. Ważne jest by wszelkie nieprawidłowości zauważać jak najwcześniej, co pozwoli, w miarę możliwości uratować plantację. 

Aby radzić sobie z zagrożeniami rolnicy mają różne możliwości i preparaty do wyboru. Mogą wybrać chemiczne środki ochrony roślin lub wybrać ekologiczne preparaty, które najczęściej powstają na bazie wyciągów roślinnych. Są też i tacy, którzy sami przygotowują proste mieszanki, na przykład z pokrzyw czy czosnku. Problem w tym, że w lipcu zeszłego roku zmieniono przepisy. W efekcie podatek VAT na produkty biologiczne i naturalne wynosi obecnie 23 proc., a na środki chemiczne, w tym glifosat tylko 8 proc.

- Jeśli jest możliwość, by rezygnować z chemii to dla mnie naturalne, że trzeba iść w tą stronę - mówi Maciej Burczyński, który prowadzi ekologiczne gospodarstwo we wsi Luszkówko, w gminie Pruszcz. - Aby zapobiegać wszelkim patogenom stosujemy płodozmian, czyli z góry planujemy na kilka lat, co będziemy siać i sadzić na danym obszarze, tak by nie potęgować ilości występujących agrofagów. Dzięki temu rośliny same radzą sobie z chorobami i zdrowo wzrastaj. Ważne jest, by ten płodozmian dostosować do jakości gleby, a nie do tego, co dzieje się w danym momencie na rynku. W konwencjonalnych gospodarstwach często produkuje się to, z czego jest największy dochód, a to niestety wymaga stosowania odpowiedniej ilości chemii – dodaje.

W rolnictwie ekologicznym jest możliwe stosowanie 110 określonych środków ochrony roślin. Ich lista jest dostępna na stronie ministerstwa. By spełniły one swoje zadanie rolnicy muszą uważać, by zastosować je w odpowiednim czasie, który uzależniony jest od temperatury, wilgotności powietrza i wielu innych czynników. Jak przekonuje rolnik z Luszkówka stosując naturalne środki ochrony roślin można równie dobrze zabezpieczyć swoje uprawy, co używając chemii. Ewentualne, słabsze wyniki są konsekwencją braku możliwości nawożenia azotem, który determinuje ilość plonów. Zaznacza również, iż środki biologiczne pozwalają na utrzymanie bioróżnorodności, która determinuje jakość ekologicznej produkcji, zaś substancje chemiczne znacznie ją ograniczają, gdyż często są nieselektywne i niszczą również pożyteczne organizmy. 

Od 1 lipca 2020 roku zmieniono stawki podatki VAT.  Produkty o podobnym zastosowaniu uzyskały różne stawki. Stało się tak też w rolnictwie. Wcześniej wszelkie środki ochrony roślin posiadały 8 proc. VAT, od drugiej połowy zeszłego roku preparaty mikrobiologiczne, hummusy, środki bakteryjne, preparaty naturalne wspomagające uprawę gleby są opodatkowane już stawką 23 proc. W liczącym prawie 100 tys. mieszkańców powiecie świeckim znajdują się jedynie 3 gospodarstwa ekologiczne.

– Na zachodzie ta gałąź rolnictwa niesamowicie się rozrasta. Jednak tam skłania ku temu budżet konsumentów. W Polsce jest niestety inaczej, a to wielka szkoda, gdyż ludzie są coraz bardziej świadomi i chcą kupować ekologiczne produkty. Zwłaszcza teraz, gdy w czasie pandemii zostali pozamykani w domach, mieli więcej czasu na przygotowywanie potraw i odkryli, że jest to inna jakość produktów – tłumaczy pan Maciej.

Zdaniem gospodarza lobby chemiczne nie dopuści konkurencji, której zależy na ekologicznym podejściu do środowiska, przez co gospodarstwom stawiającym na naturę będzie ciężko. Dodatkowo nie ma firm zajmujących się przetwórstwem ekologicznych zbiorów. Cieszy go jednak, że klienci coraz częściej wiedzą, co jest dobre dla ich zdrowia i liczy, że dzięki temu rolnictwo ekologiczne ma przed sobą piękne czasy.