Reklama

Budowa S5 przyniosła wiele ciekawych pamiątek historycznych. Odkryto tajemnice przeszłości

30/08/2025 09:32

Historia, Budowa przyniosła wiele ciekawych pamiątek historycznych Odkryto tajemnice przeszłości - zdjęcie, fotografia

Znaleziska od epoki kamienia po okres II wojny światowej, 63 przebadane stanowiska archeologiczne, 35 ha powierzchni objęte badaniami (to prawie 50 boisk do gry w piłkę nożną) - tak przedstawia się w skrócie bilans prac archeologicznych przeprowadzonych na budowie drogi ekspresowej S5

Prace wykopaliskowe, związane z budową odcinka S5 Nowe Marzy - granica województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego o długości 128 km, rozpoczęły się w 2017 roku. Trwały one do zakończenia inwestycji, która podzielona została na siedem odcinków realizacyjnych.

- Badania były prowadzone pod nadzorem Kujawko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, przy bieżących konsultacjach z Narodowym Instytutem Dziedzictwa – informuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. - Wspólnie z tymi instytucjami, GDDKiA (jako inwestor) na bieżąco monitorowała przebieg badań w terenie, a także jakość i postępy opracowania ich wyników. Podobnie jak w przypadku poprzednio prowadzonych inwestycji drogowych w woj. kujawsko-pomorskim o tak dużej skali (jak choćby budowa autostrady A1), badania ukazały ślady aktywności ludzkiej na przestrzeni kilku tysięcy lat. Sięgają one czasów od epoki kamienia, przez zdominowane przez ludność kultury łużyckiej epoki brązu i żelaza, okres wpływów rzymskich aż po relikty umocnień wojskowych z okresu II wojny światowej – dodają drogowcy.

Wybrane, najciekawsze znaleziska na budowie drogi ekspresowej S5:

XVIII-wieczna tablica nagrobna odkryta na nieczynnym cmentarzu ewangelickim we Wiągu zaprezentowana na stworzonym w ramach inwestycji lapidarium,
Srebrna bransoleta znaleziona na cmentarzysku z III w n.e. w Niewieścinie,
Czytelne relikty domostw z epoki neolitu (5 tys. p.n.e.) odkryte w Jaroszewie,
Świetnie zachowana, ornamentowana szpila z brązu (2 tys. p.n.e.) znaleziona w Grochowiskach Księżych,
Bardzo dobrze zachowana, średniowieczna ostroga żelazna znaleziona w obiekcie ziemiankowym w Kruszynie.

W okolicy miejscowości Niewieścin, gm. Pruszcz, odkryto cmentarzysko ludności kultury wielbarskiej – wiązanej z migracją Gotów i Gepidów przez obszar dzisiejszej Polski, w pierwszych wiekach naszej ery. W okolicach budowanej przeprawy mostowej przez Brdę, w pobliżu miejscowości Tryszczyn, zbadano dużą część pozostałości osady kultury pomorskiej z epoki żelaza. Na odcinku, biegnącym lasami wokół Bydgoszczy, prowadzono badania dokumentując pozostałości po polskiej linii obrony z 1939 roku (Bydgoskie Przedmoście). W ramach badań zinwentaryzowano przebieg linii okopów oraz schronów żelbetowych w tym obiektów, które wcześniej nie były zadokumentowane.

W miejscowości Święte (gm. Świecie) pozyskano fragmenty ceramiki kultury łużyckiej z wczesnej epoki żelaza. W okolicach tej miejscowości przeprowadzono też ekshumacje grobów wojennych. Prace prowadzono metodami archeologicznymi, zgodnie z obowiązującymi przepisami, metodyką i wytycznymi Instytutu Pamięci Narodowej.

W związku z częściową likwidacją cmentarza w Wiągu utworzono lapidarium. Szczątki ludzkie ekshumowano i przeniesiono z cmentarza do zbiorowej mogiły przy lapidarium. Tworząc lapidarium założono wykonanie uporządkowanej ekspozycji nagrobków ze szczególnym uwzględnieniem płyty z 1788 roku, pochodzącej prawdopodobnie z jednego z najstarszych nagrobków w powiecie świeckim z nieprzykościelnego cmentarza wiejskiego.

fot. GDDKiA