Radny interweniuje w sprawie chaty mennonickiej w Chrystkowie. Czy obiekt przejdzie remont?

Radny Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Jarosław Wenderlich złożył interpelację w sprawie zabytkowej chaty mennonickiej w Chrystkowie (gm. Świecie). Jaką odpowiedź otrzymał?

Jak zaznacza radny w ostatnim czasie uczestniczył w spotkaniu w Chrystkowie dotyczącym pomysłów związanych z wykorzystaniem potencjału chaty mennonickiej z 2 poł. XVIII w. W temacie Chrystkowa już w 2008 roku na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego przygotowano pod koordynacją Pani dr Marii Dombrowicz (Zakład Geografii Turystyki, Instytutu Geografii UKW) w Bydgoszczy projekt „Nadwiślańska Wieś Mennonicka”. Te interesujące opracowanie zawiera szereg wniosków, dzięki którym miało nastąpić zwiększenie rangi turystycznej walorów Chrystkowa oraz poprawy jego dostępności turystycznej. Wskazano między innymi na potrzeby: przeprowadzenia prac remontowych i konserwatorskich zabytkowej chaty wraz z wyposażeniem jej wnętrz, odtworzenia dwóch nieistniejących budynków z dawnego układu zabudowy zagrody (kuźni i wozowni) wraz z ich zagospodarowaniem, wyeksponowania różnych aspektów życia osadników przez organizowanie pokazów w chacie, wykonanie tablic informacyjnych oraz wizualizacyjnych.

- Obecnie stan zabytkowej chaty nie jest idealny – twierdzi Wenderlich. - Pani Elżbieta Maria Kwiatkowska, która jest Rezydentką Zagrody Olenderskiej w Chrystkowie, a także Lansjerem Turystyki Szlaku "Niech Cię Zakole" oraz aktywną działaczką licznych organizacji i stowarzyszeń wskazuje na pilne potrzeby związane z tym cennym zabytkiem, takie jak m.in.: ogrzewanie systematyczne mennonickiej chaty, oświetlenie chaty i terenu zagrody, wykonanie posadzki z kamienia pod podcieniem, remont dachu, impregnacja i konserwacja całości drewna konstrukcji chaty, wymiana podłogi na piętrze chaty, uzupełnienie prześwitów ścian pomiędzy belkami, ogrodzenie całości zagrody wraz z bramą wjazdową lub barierą, wykonanie utwardzonej drogi wewnętrznej na terenie zagrody, wykonanie małej architektury i oczyszczenie stawu, zapewnienie etatu stróża. Warto rozważyć także zgłoszone mi postulaty: zapewnienia osoby/osób oprowadzających w strojach mennonickich, cichej muzyki  w tle z głośników podczas zwiedzania, powrotu do wieczorów mennonickich i weekendu z mennonitami wraz promocją potraw i produktów ze spiżarni mennonitów np. z udziałem Piotra Lenarta i innych podmiotów z "Mennonickiej Pętli Smaku"i Szlaku" Niech Cię Zakole" – dodaje radny sejmiku.

Elżbieta Kwiatkowska wskazuje też możliwość adaptacji, modernizacji i scalenia całości budynku gospodarczego  na miejsce do noclegów dla turystów krajowych i zagranicznych wraz z możliwością wyżywienia na miejscu. Gdyż jak wskazuje w chwili obecnej tylko część należy do Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą, a istnieje tam m.in. zabytkowa pochylnia po której podczas powodzi wprowadzano zwierzęta na piętro budynku.

W odpowiedzi wicemarszałek województwa Zbigniew Ostrowski zaznacza, że dom podcieniowy wraz z zagrodą od 1995 roku stanowi własność Skarbu Państwa. Podlega pod samorząd województwa, a zarządza nim Dyrekcja Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą. Utrzymanie oraz prace konserwatorskie budynku i całej zagrody finansowane jest w całości z funduszy DZPKnDW i pozyskiwanych źródeł zewnętrznych.

Wicemarszałek wymienia jakie prace wykonano od 1995 roku. Było to m.in. przywrócenie przedwojennego układu pomieszczeń, wymiana poszycia dachowego, konserwacja i zabezpieczenie drewnianych elementów budynku, liczne badania naukowe, zgromadzenie licznych przedmiotów użytkowych.

Ostrowski podkreśla, że prace uzależnione są od decyzji i pozwoleń konserwatora zabytków. Systematyczne ogrzewanie chaty wiąże się z dużymi nakładami finansowymi. Nie wiadomo też jaki miałoby to wpływ na substancję zabytkową chaty. Jeżeli chodzi o oświetlenie zagrody to zdaniem urzędników może to negatywnie wpłynąć na środowisko. Pada określenie „zanieczyszczenie środowiska światłem”. Natomiast strzech na dachu ma zostać wymieniony do końca 2024 roku. Pozostałe elementy jak impregnacja mają zostać wykonane po uzyskaniu na ten cel środków. - Na terenie zagrody nie odnotowano do tej pory zachowań i zdarzeń uzasadniających zatrudnienie ochrony – wyjaśnia Zbigniew Ostrowski. - Pracownicy Parku pełnią dyżury weekendowe w obrębie zagrody w okresie wiosenno-letnim , kiedy występuje największy ruch turystyczny. Rozważyć natomiast można byłoby zatrudnienie kustosza, którego zakresem obowiązków byłoby oprowadzanie zwiedzających po terenie zagrody jak i wykonywanie drobnych prac gospodarczych – dodaje wicemarszałek.

Fot. Kujawsko-Pomorskie Travel