Jaka kara za brak udziału w spisie powszechnym? W jaki sposób można się spisać?

Spis powszechny. Sprawdziliśmy, jak przebiega w powiecie świeckim

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań rozpoczął się 1 kwietnia 2021. - Spis powszechny w gminie Świecie przebiega wolniej, niż byśmy tego oczekiwali. Do tej pory (tj. do dn. 22 czerwca) spisało się zaledwie 26 proc. mieszkańców- mówi Leszek Żurek, sekretarz gminy Świecie, zastępca gminnego komisarza spisowego - Obecnie jesteśmy już na półmetku spisu, który trwa od początku kwietnia do końca września, więc spodziewalibyśmy się odpowiedzi na poziomie około 50 proc. - dodaje.

Spis w gminie Świecie przeprowadzany jest w różnych formach. Urzędnicy zachęcają do sporządzania samospisu przez internet. Mieszkańcy mogą też skorzystać z infolinii lub oczekiwać telefonu od rachmistrza. - Niestety, respondenci odnosili się do nich bardzo nieprzyjemnie, wręcz arogancko - skarży się sekretarz.

Jeżeli żadna z tych opcji nie wydaje się odpowiednia, jest także możliwość skorzystania ze stanowiska spisowego w urzędzie gminy. - Przychodzi do nas około dziesięć osób dziennie. Są to zwykle ludzie starsi, którzy nie potrafią dokonać spisu przez internet, a nie chcą udzielać odpowiedzi telefonicznie - wyjaśnia Żurek. - Takiej osobie towarzyszy pracownik urzędu, którego obowiązkiem jest pomoc w dokonaniu samospisu - dodaje.

Od 23 czerwca spis może być przeprowadzany w formie bezpośredniej, więc rachmistrzowie będą chodzić do domów. Na terenie gminy Świecie będzie to 9 osób. - Niestety, pięcioro z czternaściorga zatrudnionych rachmistrzów zrezygnowało. Cały czas prowadzimy nabór - mówi Żurek.  Przypominamy, że udzielenie odpowiedzi rachmistrzowi jest obowiązkowe. Zgodnie z art. 57 Ustawy o statystyce publicznej (Dz.U.2021.0.955) za brak udziału w spisie może grozić kara grzywny.

W gminie Jeżewo pracuje trzech rachmistrzów. Do tej pory przeprowadzali wywiady telefoniczne, a od 23 czerwca wyruszą w teren. - Obecnie spisu dokonało około 20 proc. ludności gminy - mówi Emil Brzozowski, koordynator spisowy gminy Jeżewo. Mieszkańcy korzystają głównie z opcji samospisu lub infolinii.

W gminie Warlubie spisanych jest już około 24 proc. osób. - Nasi respondenci preferują opcję samospisu, którą wybrało 12,6 proc. z nich, a także wywiad telefoniczny, którego udzieliło 10 proc. osób - mówi Lucyna Kasperek, gminna koordynatorka spisowa. -  Około 50 osób skorzystało też ze stanowiska do samospisu, dostępnego w Urzędzie Gminy - dodaje. Inne formy spisu wybierane przez mieszkańców gminy Warlubie to kontakt przez infolinię telefoniczną.

Inną formę spisu stosuje gmina Osie. Koordynatorka gminna, kierowniczka USC Krystyna Krupa umawia się na spotkania z sołtysami, którzy ogłaszają, że danego dnia będzie przeprowadzany spis oraz uprzedzają mieszkańców, aby byli do niego przygotowani (mieli gotowe dane, numery PESEL, itp.). Na tych spotkaniach pani Krystyna sama spisuje zainteresowanych mieszkańców. - Również podczas pełnienia swoich obowiązków kierowniczki USC pytam interesantów, czy już się spisali, jeśli chcą, mogą się od razu spisać w urzędzie - mówi pani Krupa. Z pomocą przyszli też księża, którzy informują wiernych o spisie na prośbę pani kierownik. Jej działania są na tyle skuteczne, że spisanych jest już około 30 proc. osób zamieszkujących gminę Osie. Niestety, i tutaj jest problem z rachmistrzami, którzy rezygnują z pracy. - Obecnie mam jedną osobę, która czeka na podpisanie umowy - informuje Krupa - Cały czas nabór jest otwarty - zaprasza.

Liderem w powiecie jest gmina Lniano, gdzie spisanych jest już ponad 53 proc. domostw i prawie 40 proc. mieszkańców. Tutaj również najczęściej wybierany jest samospis przez internet. - U nas ludzie również niechętnie rozmawiają z rachmistrzami, dlatego zachęcamy do spisywania się przez internet - przyznaje Barbara Chmielewska z lniańskiego USC.

Należy podkreślić, że pomimo tego, że spis powszechny kończy się 30 września br., im szybciej się spiszemy tym lepiej. Do osób, które nie dokonały jeszcze samospisu, od 23 czerwca mogą zapukać lub zadzwonić rachmistrzowie. Obowiązkiem rachmistrza jest zaprotokołować odmowę odpowiedzi, a konsekwencją jej braku jest kara grzywny w wysokości nawet 5 tys. zł.  

zdj. GUS